Het voorbije op de Vlaamse zonnepanelenmarkt gaat de boeken in als een jaar met 2 gezichten. Na de uitspraak van het Grondwettelijk Hof rond de vernietiging van het voordeel (gedurende 15 jaar) van de terugdraaiende teller, kende de sector een serieuze terugval. Aan de andere kant barstte de markt van de batterijopslagsystemen uit haar voegen. Solar Magazine blikt terug met Dirk Van Evercooren, algemeen directeur bij ODE Vlaanderen.
‘De Vlaamse overheid heeft aardig wat inspanningen verricht om de situatie op de turbulente PV-markt te herstellen’, stelt Van Evercooren vast. ‘Of dat altijd even efficiënt en effectief is gebeurd, kun je je afvragen. Als sectororganisatie vinden wij het vooral belangrijk dat de overheid op een meer constructieve en vertrouwenwekkende manier communiceert over hernieuwbare energie in het algemeen en over zonne-energie in het bijzonder. Daar heeft het in 2021 aan ontbroken…’
Dubbel en dik
‘Gedane zaken kun je niet meer veranderen en het is tijd om vooruit te kijken’, is Wannes Demarcke, beleidsmedewerker bij PV-Vlaanderen, realistisch. ‘Het vertrouwen bij de burgers is geschaad en nu is het zaak dat te herstellen.’ ‘Een eerste positief signaal is dat de Vlaamse regering in het kalenderjaar 2022 de premiehoogte voor de aanschaf van zonnepanelen niet gaat verlagen’, voegt beleidsmedewerker Ellen van Mello toe. ‘Het is een bijdrage aan het herstel van het geloof bij burgers dat de businesscase van zonnepanelen goed is.’ ‘Een zonnepaneelinstallatie verdient zich gedurende haar levensduur dubbel en dik terug’, vervolgt Van Evercooren. ‘Of de terugverdientijd 1 jaar langer of korter is, is eigenlijk niet relevant. Spaargeld levert op je bankrekening amper iets op, als je het in zonnepanelen investeert, heb je onmiddellijk rendement in de vorm van een lagere elektriciteitsrekening. In het licht van de huidige hoge elektriciteitsprijzen geeft investeren in zonnepanelen ook meer zekerheid over de stroomfactuur.’
Afspraken nakomen
Wel benadrukt Van Evercooren dat het belangrijk is dat de overheid haar afspraken blijft nakomen. ‘Je moet absoluut vermijden dat je beloften formuleert die je om wat voor reden dan ook later moet intrekken. Als je een premie invoert, moet je zorgen dat iedereen die aan de regels voldoet die premie ook zal krijgen.’
Op een bepaald moment riskeerden een aantal batterij-installaties door administratieve vertragingen bij Fluvius en lange doorlooptijden voor de plaatsing van een digitale meter geen aanspraak meer te kunnen maken op de premievoorwaarden van 2021. Het is positief dat Fluvius rekening hield met onze bezorgdheden – en zich engageerde om bij iedereen die voor 15 november een digitale meter aanvroeg deze nog dit jaar te plaatsen – en ook de administratieve procedure gewijzigd werd.’
Niet onlosmakelijk verbonden
Van Evercooren pleit er overigens voor om niet teveel de focus op de thuisbatterij te leggen, maar juist op de installatie van PV. ‘Zonnepanelen zijn ook zonder een thuisbatterij een zinvolle investering. Hoewel door het arrest van het Grondwettelijk Hof bij velen de indruk ontstaan is dat dit niet meer rendabel zou zijn. De thuisbatterij is niet onlosmakelijk verbonden met een PV-installatie en is evenmin een noodzakelijk element. Problemen met uitvallende omvormers door het volle distributienet doen zich slechts zeer lokaal voor. Daar zouden thuisbatterijen uiteraard wel soelaas kunnen bieden, al is dit niet de enige oplossing.’
‘Op zijn merites beoordeeld, zijn de maatschappelijke baten van zonnepanelen ook hoger dan die van thuisbatterijen’, vult Demarcke aan. ‘Stel dat de overheid komend kalenderjaar besluit om extra budget uit te trekken voor de energietransitie en moet kiezen tussen het extra stimuleren van zonnepanelen of thuisbatterijen, dan is het logischer dat geld te gebruiken voor extra zonne-energie.’
Losse puzzelstukjes
Van Evercooren hoopt dat bedrijven en gezinnen in 2022 de losse puzzelstukjes in elkaar leggen. ‘Vlaanderen heeft een hoge nood aan een integrale visie op de energietransitie. Het beleid is net als de investeringsbeslissingen van eindgebruikers te gefragmenteerd. Als je nu zonnepanelen koopt, moet je voorsorteren op de toekomst. Ook al heb je nu bijvoorbeeld nog geen warmtepomp of een elektrische auto, dan is het wel slim om daar nu al rekening mee te houden en je PV-systeem daarop te dimensioneren.’
‘Ook belangrijk is om daar slimme sturing bij te voorzien, zo kan je bijvoorbeeld nog steeds efficiënt warmtepompen met PV combineren’, vult Van Mello aan. ‘Een slimme laadpaal helpt je dan weer om de factuur van het capaciteitstarief te beheersen. Homemanagementsystemen kunnen dat allemaal integreren. Voor sturing van elektrische verwarmingstoestellen werd in 2021 ook een nieuwe premie in het leven geroepen door de Vlaamse Regering.’ De onlangs door de minister gestarte communicatiecampagne Meemetdestroom.be is volgens Van Mello een mooi eerste voorbeeld. ‘We hebben goede hoop dat de promotiecampagne voor zonnepanelen die de Vlaamse overheid in het voorjaar van 2022 gepland heeft een extra boost geeft aan het brede draagvlak rond zonnepanelen.’
Terugkeer groei
‘En hopelijk zorgt dit ervoor dat de groei voor de residentiële PV-markt in 2022 weer terugkeert’, stelt Demarcke. ‘Zeker als we ervoor zorgen dat het geschonden vertrouwen hersteld wordt.
Ook in de zakelijke PV-markt hopen we de komende jaren op een groei. Doordat de calls groene stroom relatief nieuw zijn, is de mate van groei lastig te voorspellen. De potentie voor de uitrol van zonnepanelen op bedrijfsdaken is in ieder geval groot. We verwachten komend kalenderjaar sowieso een groei van het aantal investeringsbeslissingen, maar of deze PV-installaties vervolgens in 2022 of 2023 geplaatst worden, is van ondergeschikt belang.’
Bron: SolarMagazine december 2021
