Geavanceerde energiemanagementsoftware en functies om het elektriciteitsnet te balanceren worden in de komende jaren in de Benelux een eerste vereiste voor omvormers. Systeemeigenaren eisen dat hun investeringen in zonne-energie toekomstbestendig zijn. Omvormers zijn voor grootverbruikers zelfs hét wapen in de strijd tegen de steeds voller rakende elektriciteitsnetten. Nu de bijdrage van zonne-energie aan de elektriciteitsproductie snel groeit, neemt bovendien het belang van cybersecurity snel toe.
Zowel in Nederland als België is de digitale dreiging voor de nationale veiligheid permanent. Vrijwel alle vitale processen en systemen zijn vandaag deels of zelfs volledig gedigitaliseerd en er zijn nauwelijks terugvalopties of analoge alternatieven. Het maakt beide landen kwetsbaar voor aanvallen van hackers. Digitale veiligheid is hierdoor essentieel voor het functioneren van de maatschappij en de economie.
Hacks
Cyberaanvallen op zonneparken zijn in de Benelux nog nooit aan het daglicht gekomen. Dit kan veranderen en het betekent ook niet dat het risico klein is. Digitalisering is ook in de zonne-energiesector de trend: processen worden geautomatiseerd en componenten worden slimmer. En daar waar digitale technologie toeneemt, blijft de dreiging van cyberaanvallen nooit ver achter. De lockdowns tijdens de coronapandemie hebben onder meer voor operation & maintenance contractors de meerwaarde van digitalisering laten zien. Veel van hun werkzaamheden konden zij hierdoor immers op afstand blijven uitvoeren. Dit zal daarom ongetwijfeld tot een versnelling van de digitaliseringsinspanningen leiden.
Cyberproof omvormers
De grootste zonnedaken en zonneparken worden door deze ontwikkeling een steeds interessanter doelwit voor hackers, aangezien zonne-energie een steeds grotere rol speelt in de energiehuishouding. Dit onderstreept het belang van cybersecurity op omvormerniveau. Het beveiligingsniveau van omvormers moet daarbij voortdurend doorontwikkeld worden, want omvormers kunnen simpelweg niet gedurende hun gehele levensduur cyberproof zijn als zij niet van updates worden voorzien.
Het is echter de vraag of er binnen de Europese zonne-energiesector voldoende prioriteit aan dit onderwerp wordt gegeven. Omdat grote incidenten uitblijven, lijkt het gevoel van urgentie laag. Niet voor niets richtte de Europese koepelorganisatie SolarPower Europe enkele jaren geleden een ‘Digitalisation and Solar Taskforce’ op, die een reeks aanbevelingen publiceerde op onder meer het gebied van gegevensbescherming en cybersecurity.
Leveranciers van omvormers erkennen dat hun producten aan de hoogste niveaus van cyberbeveiliging moeten voldoen. Ze implementeren dan ook geavanceerde veiligheidsinstructies om systeemeigenaren te beschermen tegen kwaadwillende aanvallen op hun zonne-energiesystemen.
Basisfunctie
De nieuwste generatie omvormers kent niet alleen een groot aantal veiligheidsfuncties, maar zit ook steeds vaker boordevol functies om systeem- en grid-operators te helpen bij het oplossen van problemen en tijdbesparende oplossingen voor de exploitatie en het onderhoud te garanderen.
Slimme omvormers integreren in de toekomst alle functies die voorheen door afzonderlijke hardwarecomponenten werden uitgevoerd. Het ‘eenvoudige’ terugleveren van zonnestroom aan het elektriciteitsnet wordt niet meer dan een basisfunctie. In Vlaanderen wordt de omvormer bijvoorbeeld geacht een naadloze integratie van batterijen te faciliteren, omdat de verkopen van thuisaccu’s naar verwachting een hoge vlucht gaan nemen nu de terugdraaiende teller is afgeschaft.
Bron: Solarmagazine.nl, december 2020
