De VREG en netbeheerders Infrax en Eandis onderzoeken momenteel de mogelijkheid om de elektriciteitsfactuur te hervormen. Een cruciale rol hierin spelen de distributienettarieven.
Uw elektriciteitsfactuur is opgebouwd uit de elektriciteitsprijs (bepaald door uw energieleverancier), btw en heffingen (vanuit verschillende overheidsinstanties) en de distributienettarieven (vergoeding voor distributie-, transmissie- en transportkosten).
Het zijn de nettarieven die momenteel aan een hervorming onderworpen worden. Gemiddeld maken deze kosten ongeveer 40,5% van uw elektriciteitsfactuur uit.
Verbruikstarief vs capaciteitstarief
Anno 2017 worden de distributienettarieven berekend volgens verbruik, dat wil zeggen: op basis van de elektriciteitsafname in kWh. Gezinnen die minder elektriciteit verbruiken betalen dus minder dan grotere verbruikers en omgekeerd.
Bij een capaciteitstarief betaalt een gezin een vast bedrag per jaar voor het gebruik van het distributienet. De kost die men dient te betalen wordt berekend op basis van de maximaal benodigde capaciteit, oftewel de maximumhoeveelheid elektriciteit die men op en bepaald moment van het net kan afnemen zonder dat de hoofdzekering het begeeft.
Waarom is een verandering nodig?
Het Vlaams energielandschap kent een sterke evolutie. We nemen niet alleen energie van het net af, maar we produceren ook steeds meer (decentraal) met bijvoorbeeld zonnepanelen. De opmars van groene energietoepassingen zoals zonnepanelen heeft ervoor gezorgd dat de afname van elektriciteit via het distributienet een dalend verloop kent.
Toch toont onderstaande figuur dat het tijdstip van productie en verbruik en elektriciteit beter dienen samen te vallen dan momenteel het geval is. Met een batterijopslagsysteem kan men het verbruik van de geproduceerde energie uitstellen naar een later tijdstip.
Omwille van de evolutie in het energielandschap is de betaling van distributienetkosten op basis van afname stilaan achterhaald. Een billijke verdeling van de netgebonden kosten over alle netgebruikers is noodzakelijk. In dat opzicht biedt de invoering van een capaciteitstarief een oplossing. De nieuwe tariefstructuur laat toe om het aansluitingsvermogen zo goed mogelijk af te stemmen op de noden van de gebruiker.
Impact op prosumenten?
Het distributienettarief voor eigenaars van bijvoorbeeld zonnepanelen is hetzelfde als voor alle andere klanten.
De netgebonden kosten worden niet langer aangerekend op basis van het vermogen van de omvormer, maar op basis van het aansluitingsvermogen. Dit is de maximale hoeveelheid elektrische energie (capaciteit) die men thuis of in een onderneming ter beschikking heeft.
Er wordt na de invoering van het capaciteitstarief geen specifiek prosumententarief of injectietarief meer aangerekend.
Tariefschijven
Een gebruiker met een klein aansluitingsvermogen betaalt uiteraard een lagere distributienetkost dan iemand met een groot aansluitingsvermogen. Het is praktisch echter onhaalbaar om voor elke soort aansluiting een afzonderlijke aanrekening te maken. Daarom worden gebruikers opgedeeld in zeven vermogensschijven in functie van hun aansluitingsvermogen. Per schijf geldt een vast capaciteitstarief voor een periode van een jaar.
Een standaard aansluiting heeft een vermogen van 9,2 kVA en valt daarmee in vermogensschijf X3.
Simulatie
Onderstaande tabel toont de distributienetkosten onder de huidige en de nieuwe tariefstructuur in euro per jaar voor een gemiddeld gezin. Zoals eerder aangegeven bevindt een gemiddeld gezin zich met een standaard aansluiting in vermogensschijf X3. De totale distributienetkosten onder de nieuwe tariefstructuur (323,15 €/jaar) zijn in dit geval goedkoper dan onder de huidige tariefstructuur (346,37 €/jaar).
Bron: Herziening tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven – VREG
De inkomsten van netbeheerders kunnen evengoed zoals nu gedekt worden per kwh gebruik van het net in beide richtingen. Dus iedereen verantwoordelijk voor zijn gebruik van het net. Waarom dan een capaciteitstarief ? heel simpel, Dit is niet meer dan een verdoken manier om de laagverbruiker ( overwegend gezinnen) te laten betalen voor grootverbruikers (kmo/industrie). Het E-verbruik van de gezinnen is minder dan 20% van het totaal E-verbruik in België. Energiearmoede bovenop andere vormen van armoede neemt zienderogen toe, het capaciteitstarief zoals nu voorgesteld zal hier ongetwijfeld nog een extra boost aangeven maar daar liggen creg/politiek en netbeheerders duidelijk niet wakker van.
Men moet de mogelijkheid hebben om een EV te laden als de zon schijnt, bv. 5uur met 10 kW laden is reeds relevant, en dit kan in de namiddag zodat het net minder belast wordt door PV. De PV bezitter betaalt echter toch de volle pot voor 10kWkp voor een maand als er eens een donkere wolk passeert… Gebruikers zonder PV kunnen ook het net ontlasten door op een zonnige namiddag te laden (of een warmtepomp met warmteopslag, of wassen, droogkast en strijken). Zij die helpen om het net minder te belasten, betalen dus evengoed. De huidige simulatie ‘nieuwe nettarieven’ is zo dat men bij een klein totaal verbruik 2400kWh/jaar boven de 10kW kwartierpiek (kWkp) altijd hetzelfde totaalbedrag betaalt, ongeacht of men 10 of 50 kWkp, afneemt ! Dit is een mooi cadeau voor een Teslarijder die in de weekend in Knokke even zou ‘snelladen’ met 50 kW, dit kost immers hetzelfde als met 10kW. Dit gaat in tegen alle logica van een goed gebruik van het net… Weliswaar zou men beter boven 15kW toch een heffing op het piekvermogen voorzien, want men mag huishoudelijk slechts 10kW PV injecteren, veel meer dan 10kW verbruiken, is ook een slecht gebruik van het net.